معارف الهی به قلب چه کسانی می‌نشیند؟

و ما بر دل‌های تیره آن کافران پرده‌ای افکندیم که قرآن را فهم نکنند و در گوش هایشان هم سنگینی نهادیم، و چون تو در قرآن خدایت را به وحدانیت و یگانگی یاد کنی آنان روی گردانیده و به پشت گریزان می‌شوند.

فایل صوتی تلاوت آیه ۴۶ سوره اسراء

دانلودفیلم اصلی

تفسیر آیه ۴۶ سوره اسراء

پیامبر خدا (ص) فرمودند: وقتی همراه مردم نماز می‌خواند آیه: «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ»؛ را با صدای بلند قرائت می‌کرد و منافقان که پشت‌سر حضرت ایستاده بودند از صف‌های نماز کنار می‌رفتند و وقتی قرائت آیه تمام می‌شد، به‌جای خود باز می‌گشتند و به همدیگر می‌گفتند: «محمّد (ص) نام پروردگارش را بسیار ذکر می‌کند، حتماً بسیار او را دوست دارد و خدا این آیه را نازل کرد: «وَ إِذَا ذَکَرْتَ رَبَّکَ فِی الْقُرْآنِ وَحْدَهُ».

«أَکِنَّهً» جمع «کنان»، یا «کنّ»، به معنای وسیله‌ی پوشاندن است. «وقر»، به معنای سنگینی در گوش است. شبیه این آیه در سوره‌های دیگرهم آمده است. بیش از هزار بار در قرآن، از توحید یاد شده است، ولی متأسّفانه کوردلان از شنیدن آیات توحید و بهره گیری از آن‌ها محروم و ناراحتند، امّا از شنیدن سخن شرک و یاوه خرسند می‌شوند. «وَ إِذا ذُکِرَ اللّهُ وَحْدَهُ اشْمَأَزَّتْ قُلُوبُ الَّذِینَ لا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَهِ وَ إِذا ذُکِرَ الَّذِینَ مِنْ دُونِهِ إِذا هُمْ یَسْتَبْشِرُونَ»؛ امروز نیز هرگاه بحث از توحید می‌شود، بعضی متنفّرند، ولی سخن شرقی‌ها وغربی‌ها برایشان جاذبه دارد.

قرآن چنین گروه‌های گریزان از حقّ را به الاغ‌هایی تشبیه کرده که از شیران رم می‌کنند. «کَأَنَّهُمْ حُمُرٌ مُسْتَنْفِرَهٌ فَرَّتْ مِنْ قَسْوَرَهٍ»

پیام‌های آیه ۴۶ سوره اسراء

۱-روحِ بسته و دلِ مرده، معارف ناب قرآن را نمی‌پذیرد. «أَکِنَّهً أَنْ یَفْقَهُوهُ»

۲-شنیدن و فهمیدن ساده، غیر از فهم عمیق و لذّت بردن از آن است. «یَفْقَهُوهُ»

۳-محروم ماندن از درک معنویّات، نوعی قهر الهی است. «جَعَلْنا عَلی قُلُوبِهِمْ أَکِنَّهً أَنْ یَفْقَهُوهُ»

۴-یاد غیر خدا کفر است، یاد خدا و غیر خدا شرک وتن‌ها یاد خدای یکتا توحید است. «ذَکَرْتَ ... وَحْدَهُ»

۵-توحید در ربوبیّت، سخت‌ترین چیز برای مشرکان است. «ذَکَرْتَ رَبَّکَ فِی الْقُرْآنِ وَحْدَهُ وَلَّوْا»